Art. 447 k.c. - kapitalizacja renty

Odszkodowanie jednorazowe zamiast renty tj. kapitalizacja renty

• uchwała SN z dnia 1966.10.03 III CZP 17/66 OSNC 1968/1/1 7 sędziów - zasada prawna
  
  Umowa, na podstawie której poszkodowany otrzymuje zamiast renty z tytułu czynu niedozwolonego jednorazowe odszkodowanie jest dopuszczalna, jeżeli jej zawarcie usprawiedliwiają ważne powody.
  
  Umową taką nie można jednak objąć ewentualnej szkody, jaka może powstać w przyszłości.
  
• postanow. SN z dnia 1968.01.31 I PZ 83/67 OSNC 1968/10/171
  
  Instytucja jednorazowego odszkodowania przewidziana w art. 164 k.z. (obecnie art. 447 k.c.) jest równoznaczna z instytucją renty odszkodowawczej. Obie te instytucje, które są ściśle ze sobą związane, powołane są do spełniania tego samego zadania i mają służyć jednemu celowi, a mianowicie naprawieniu tej samej szkody, tylko w różny sposób, to nie może tym samym wchodzić w ogóle w rachubę zasądzenie jednorazowego odszkodowania.
  
• wyrok SN II z dnia 1998.01.22 UKN 458/97 OSNP 1999/1/21
  
  Przejście przedsiębiorstwa państwowego w kolejne fazy postępowania likwidacyjnego nie stanowi ważnej przyczyny uzasadniającej żądanie odszkodowania w miejsce zasądzonej prawomocnym wyrokiem renty uzupełniającej (art. 447 KC).
• wyrok SN z dnia 1998.12.03 II UKN 337/98 OSNP 1999/13/429
  
  Jeżeli poszkodowany posiada, ustalone wyrokiem sądowym (ugodą) prawo do renty uzupełniającej z tytułu utraty zdolności do pracy wskutek choroby zawodowej, a następnie wystąpią zakłócenia w wypłacie renty z perspektywą całkowitej jej utraty wskutek likwidacji pracodawcy, to istnieją ważne powody w rozumieniu art. 447 KC do zasądzenia odszkodowania w miejsce renty.
  
• wyrok SN II UKN z dnia 1999.10.28 175/99 OSNP 2001/3/79
  
  Ważnym powodem, uzasadniającym żądanie kapitalizacji renty na podstawie art. 447 KC, jest umożliwienie poszkodowanemu, który stał się inwalidą, wykonywania nowego zawodu przez podjęcie działalności handlowej we własnym sklepie.
• wyrok SN z dnia 2001.01.24 II UKN 197/00 OSNP 2002/18/443
  
  Odsetki od odszkodowania przyznanego zamiast renty (art. 447 KC) przysługują od daty wyroku.
• wyrok s.apel. w Katowicach z dnia 2002.09.13 I ACa 288/02 OSA 2003/7/28
  
  Zmiana renty na jednorazowe odszkodowanie dotyczy tylko renty przyznanej na podstawie art. 444 § 2 k.c. względnie art. 446 § 2 k.c., czyli tylko w takich wypadkach, gdy obowiązek wypłacania renty wynika z czynu niedozwolonego. Przepis art. 447 k.c. nie może mieć zatem zastosowania w wypadku gdy uprawniony otrzymuje rentę na mocy umowy ubezpieczenia, co oczywiście nie wyklucza możliwości przeliczenia przez strony, w ramach swobody umów renty na jednorazowe, skapitalizowane świadczenie.
• wyrok SN z dnia 2003.07.30 II UK 332/02 OSNP 2004/10/176
  
  Zamiar wykonywania przez poszkodowanego w wypadku przy pracy nowego zawodu przez rozpoczęcie i prowadzenie działalności gospodarczej na własny rachunek może być uznany za ważny powód w rozumieniu art. 447 k.c. tylko wtedy, gdy z okoliczności sprawy wynika, że zostanie on zrealizowany.
• wyrok s.apel. w Poznaniu z dnia 2003.07.31 I ACa 568/03 OSA 2005/3/11
  
  Przepis art. 447 k.c. stanowi, że sąd z ważnych powodów może na żądanie poszkodowanego przyznać mu zamiast renty lub jej części odszkodowanie jednorazowe. Dotyczy to w szczególności wypadku, gdy poszkodowany stał się inwalidą, a przyznanie jednorazowego odszkodowania ułatwi mu wykonywanie nowego zawodu. Z brzmienia tego przepisu wynika, że konieczną przesłanką dopuszczalności odstępstwa od ogólnej zasady przyznania renty odszkodowawczej i zastosowania wyjątku w postaci jednorazowego odszkodowania jest istnienie ważnych powodów. Jeden z nich został wymieniony w cytowanym wyżej przepisie. Ma on jednak charakter przykładowy, na co wskazuje określenie "w szczególności". Ważnym powodem w rozumieniu tego przepisu jest bowiem każda istotna, leżąca w interesie poszkodowanego, potrzeba zaspokojenia wydatków, jako że przepis art. 447 k.c. został przewidziany w celu zapewnienia poszkodowanemu pełniejszej ochrony jego praw do odszkodowania. Innymi słowy, zastąpienie renty jednorazowym odszkodowaniem jest dopuszczalne, gdy w wyjątkowych sytuacjach odszkodowanie wypłacone jednorazowo jest bardziej korzystne dla poszkodowanego niż renta. Ma to w szczególności miejsce wówczas, gdy zapewni mu zaspokojenie tych wszystkich potrzeb tak bieżących, jak i przyszłych, dla których zaspokojenia przeznaczoną była renta, a równocześnie z punktu widzenia szeroko pojętego interesu poszkodowanego będzie to bardziej korzystne od renty.